Yeniçağ Avrupa Tarihi

Giriş Aşağıdaki metin uzun süredir üzerinde çalışmış ancak yazımına planlandığı zaman diliminde başlanamamış bir Cadılık-Büyücülük-Cinlenme Kavram ve Terimleri Sözlüğü'ne ilk taslak madde olarak yazıldı. Mezkûr sözlüğün kaynak taraması bitirilmiş, madde seçimi önemli ölçüde tamamlanmış olmakla birlikte yazıma başlanması hayata dair öncelikli nedenlerle hep ertelendi. Amacım bu gecikmeyi telafi edebilmek adına zaman içinde tamamlanan maddeleri, academia platformumda Drafts/Materialien başlığı altında okumaya açmak. Metinlerin henüz nihai hale gelmediklerini, ileride tekrar üzerinden, ekleme-çıkarma bağlamında, geçileceği hususuna dikkat çekmek isterim. Bazı maddeleri daha anlaşılır kılmak için, ana maddeye ilaveten ikinci bir 'etimolojik bağlam' başlığı açmayı planlıyorum. Yine bu çalışmada yer alacak maddeler, zaman içinde görüleceği üzere, bir 'Ansiklopedik Sözlük' veya bir 'Özel Alan/Uzmanlık Sözlüğü'ne uygun düşecek şekilde planlanmadı. Maddelerin sunulma biçimi-hacim, yazım üslubu ve içerik bağlamında olabildiğince serbest davranıldı; tüm bu farklılığına karşın başlığında 'Sözlük' ifadesinin yer alıyor olması, farklı maddelerin/başlıkların belirli bir sistematik içinde bir araya getirilme niyetinden kaynaklanıyor. Bu aşamada madde sonlarında 'Kaynakça' yer almıyor; ancak önümüzdeki dönemde hedeflenen madde sayısına ulaşılması durumunda ayrıntılı bir kaynakçayı ek olarak vermeyi planlıyorum. Diğer yandan cadılık-büyücülük-cinlenme üzerine ayrıntılı kaynaklar, söz konusu başlıkları farklı bağlamlarda ele alan çalışmaların yer aldığı academia platformumdaki sayfalarda yer almaktadır.

Genişletilmiş 2. Basıma Sunuş

İki yıllık bir aranın ardından tekrar merhaba…
“Diplomasi Tarihi I” çalışmamıza göstermiş olduğunuz ilgi için öncelik-le tüm okuyucularımıza teşekkür ederiz. İlk baskıdan sonra meslektaşlarımız, öğrencilerimiz ve dostlarımızdan çoğunlukla olumlu eleştiriler aldık.
Bu olumlu eleştiriler bizi mutlu etti. Ancak “ yerenim yarenimdir” sözünü şiar edindiğimiz için daha çok olumsuz eleştirilere dikkat kesildik. Genişletilmiş 2. Baskı’da söz konusu eleştiriler doğrultusunda eksikliklerimizi gidermeye ve Sizlere daha nitelikli bir çalışma sunmaya çalıştık.
Peki, çalışmamızı daha nitelikli hale getirmek için neler mi yaptık?
Öncelikle tüm bölümler, gelen eleştiriler doğrultusunda yazarları tarafın-dan tekrar kaleme alındı. Yazım hatalarının yanı sıra metin içerisindeki eksik-likler giderildi ve her bölümün sonuna öğrencilerimizin ısrarlı istekleri sebebiy-le daha fazla soru, ek okuma ve belgesel / film önerisi konuldu.
Metin içeriği olarak bakıldığında ise ilk baskıdaki 4. ve 5. Bölümler farklı yazarlar tarafından yeniden yazılırken, daha önce kitapta yer almayan “19. Yüzyılda Latin Amerika’da Yaşanan Bazı Önemli Olayların Diplomasinin Geli-şimine Etkileri” başlıklı 12. Bölüm eklendi.
Bu baskıda yapılan en temel değişiklik ise meslektaşlarımız ve öğrencile-rimiz ile yaptığımız istişareler sonucunda konu bütünlüğü sağlamak adına “1. Dünya Savaşı’nın Diplomasinin Gelişimine Etkileri” başlıklı bölümü bu kitaptan çıkarıp, kısa bir süre sonra yayımlanacak olan “Diplomasi Tarihi II” kitabımıza eklemek oldu.

Genişletilmiş 2. Baskı’da ilk baskı gibi kısa bir zamanda hızlı fakat doğru bilgiler edinmek isteyenler için hazırlanmıştır. Uzun cümleler yerine maddeler halinde yazılan ve önemli görülen hususların  simgesi ile vurgulandığı çalış-mamız tam da hedeflediğimiz gibi
 Daha önce hiç Diplomasi Tarihi / Siyasi Tarih kitabı okumamış veya dersini almamış okuyucular / öğrenciler ve
 Diplomasi Tarihi / Siyasi Tarih dersini daha önce aldığı halde bilgile-rini tazelemek isteyen özellikle KPSS, doktora yeterlik ve doçentlik başta olmak üzere sınavlara giriş aşamasında zaman baskısı hisseden-ler tarafından“okuyucu dostu / reader friendly” olarak tanımlanmıştır.
Sunuş kısmında açıklamak istediğimiz en son husus 1. Baskı’nın ardın-dan kitabımızın ismine yönelik getirilen kimi eleştirilere ilişkindir. Kısaca özet-lersek bazı meslektaşlarımızdan gelen temel eleştiri, kitabımızın isminin “Siyasi Tarih” veya “Siyasal Tarih” olmasına yöneliktir. Lakin kitabın 3. Bölümü’nde ayrıntılı bir biçimde analiz ettiğimiz üzere ekol farklılığından dolayı Türkiye’de bizce bu konuda bir isimlendirme sorunu yaşanmaktadır.
Ayrıca aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere, 2017 LYS itibarıyla ulusla-rarası ilişkiler  bölümlerine  en yüksek puanla öğrenci alan  ilk  10 üniversitenin 7 tanesinin ders programlarının İngilizce’sinde dersin adı “Diplomatic History” olarak geçmektedir.

Üniversite Dersin Türkçe
İsmi Dersin İngilizce
İsmi
1. Koç
(İngilizce tam burslu) Modern Diplomasi Tarihi History of Modern
Diplomacy
2. Galatasaray Siyasal Tarih Political History
3. Bilkent Ders Türkçe verilmemektedir. Diplomatic History
4. ODTÜ Ders Türkçe verilmemektedir. World History
5. Özyeğin Diplomasi Tarihi Diplomatic History
6. İstanbul Bilgi Siyasi ve Diplomatik Tarih Political and Diplomatic History
7. Kadir Has Diplomasi Tarihi Diplomatic History
8. Ankara Siyasal Tarih Diplomatic History
9. Yaşar Diplomasi Tarihi Diplomatic History
10. Hacettepe Siyasi Tarih Political History

Yani tersten yorumlarsak söz konusu dersin ismi İngilizce’den Türkçe’ye çevrilmiş olsa “Diplomasi Tarihi” seçilecektir. Benzer bir durum tüm Türki-ye’de eğitim veren uluslararası ilişkiler bölümlerinin büyük bir çoğunluğu için de geçerlidir. Ayrıca literatürde “siyasi tarih”in tanımı yapan akademisyenlerin büyük bir kısmı disiplini, uluslararası sistemdeki aktörler arasındaki diplomatik ilişkilerin tarihi olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla diplomatik ilişkilerin tari-hini anlatırken “diplomasi tarihi” isimlendirmesi bizlere daha doğru gelmekte-dir.
Yaklaşık 6 yıllık bir sürecin ürünü olan bu çalışmada bizlere yazıları ile destek olan tüm Meslektaşlarımıza hem fotoğraf ve harita bularak hem de re-daksiyon yaparak katkı sağlayan başta Murat JANE olmak üzere bölümümüz araştırma görevlilerine ve öğrencilerimize içten teşekkür ederiz.
Doğal olarak esere katkı veren her yazar sadece kendi yazdıklarından so-rumluyken, editörler olarak bizler kitabın tamamından sorumluyuz. Tüm dikka-timize rağmen kitapta eksiklik ve yanlışlıkların olması doğaldır. Eksiklik ve yanlışlıklarımızı bize bildiren, görüş ve önerilerini barisozdal@gmail.com veya karacakutay@yahoo.com adreslerine mail atarak ileten herkese ayrı ayrı cevap verilecektir. Kendilerine şimdiden teşekkür ederiz.
En büyük teşekkür borcumuz ise her zaman olduğu gibi her koşulda anla-yışla ve sabırla bizleri destekleyerek yanımızda olan sevgili Ailelerimize ve Dostlarımızadır. Her birine sonsuz teşekkür ve minnetlerimizi iletiriz.
Son olarak, bu çalışmanın basımını üstlenen Dora Yayınevi’nin sahibi Sayın Kurtuluş TAYAM’a Dora Yayınevi’nin çalışanları Sayın Rıza AKBU-LUT ve Hüseyin ARI’ya, çalışmanın sayfa tasarımını yapan Sayın Nurhan BULMUŞ’a ve kapak tasarımını hazırlayan Sayın Önder AYDOĞMUŞ’a te-şekkür ederiz.


Barış ÖZDAL & R. Kutay KARACA
18 Ağustos 2017
Burgaz / Görükle / BURSA
Dört Levent / İSTANBUL

Türkiye'nin başlangıçtan günümüze kadar Avrupa Birliği ile yaşadığı süreçler ve gerilimler ustaca kaleme alınmıştır. Yazar ve tecrübeli akademisyen Anıl Çeçen, Türkiye için AB yolunda bir beklentiye artık girilmemesi gerektiği tezini savunmaktadır. Buna göre Türkiye daha gerçekçi politikalara yönelmeli ve yeni ittifklar hakkında düşünmelidir. Hem de hiç gecikmeksizin.

German Jesuit Priest Friedrich Spee and his work Cautio Criminalis, one of the most important contemporary works opposing the witch hunts, will be examined in this study. 51 questions, which form the core of the work, are translated into Turkish. Although the study was based primarily on the German translation of the work, the original Latin text and its English translation were also consulted. The period between 1350 and 1780 in Europe is called “the Age of Witch Hunts”. The witch hunts peaked between the years 1580 and 1630 and Cautio Criminalis (1631) was written during this period. Spee, along with Adam Tanner, is one of the most respected names in the literarture opposing the witch hunts. During his short life, Spee endeavored to ensure that a fair legal procedure followed by the courts during the witch trials, informers not
used in trials and torture not used as an interrogation method to elicit confessions from anyone accused of witchcraft.

Stephen J. Lee, Avrupa Tarihi üzerine yapmış olduğu çalışmalarla bilinmektedir. Yazarın kaleminden çıkan Avrupa Tarihinden Kesitler 1494-1789 adlı kitapta, söz konusu dönem aralığında Avrupa Tarihi’nde öne çıkan olaylar dizisi
incelenmiştir. Stephen J. Lee’nin Avrupa Tarihinden Kesitler 1789-1980 adlı
bir çalışması daha bulunmakta ve bu kitap, çalışma kapsamında değerlendirilen
eserin devamı niteliğindedir. İncelenen kitapta Modern Avrupa Tarihi’nin erken
döneminde yaşanan olaylar kısa ve öz nitelikte toplamda otuz altı bölümde, kronolojik olarak ele alınmıştır. Her bölümün ana teması kendi içerisinde özeldir.
Bu anlamda kitabın kendisi bir yapboza benzetilebilir ve bölümler de yapbozun
parçaları olarak düşünülebilir

On yedinci yüzyılda cadılığın doğasına yönelik tutumları yorumlarken, söylenecek ilk şey, cadıların var olup olmadığı konusunda neredeyse hiç kimsenin tartışmadığıdır. Cadıların varlığı tartışmalı değildi, tartışmaların merkezinde cadıların faaliyetlerinde şeytani müdahale olup olmadığıydı. Bu bağlamda asıl tartışma konusu, cadıların müttefiki olarak görülen Şeytan'dı. Cadılıkla ilgili adli mekanizma, cadılığa atfedilen şeytani içerik ile yakından ilişkiliydi. Cadıların doğal fenomenler üzerinde doğaüstü etkiler yaratma konusunda daha önce kabul edilen doğuştan gelen kapasiteleri 1604 yasası (Witchcraft Act) ile Şeytan'la olduğuna inanılan ilişkilerine bağlanmıştı. Bu çalışmanın argümanı durum böyle olmasaydı, cadıların faaliyetleri muhtemelen sosyal bir suç olarak kabul edilebilirdi, ancak bu unsur ile birlikte dini bir suç haline de gelmiştir şeklindedir. Bu argüman bu konu etrafında on yedinci yüzyılda yapılan tartışmalar ile örneklendirilecektir.

Hanks, Erken Modern Dönemde Avrupa, 1450-1789, İş Bankası Kültür Yayınları, 2.baskı, 2012. Ülkemizdeki tarih yazımında Orta Çağ'ın sona erip Yeni Çağ'ın başlangıç noktası olarak kabul gören İstanbul'un fethine denk gelen dönemlerde Avrupa'da yeni bir dünyanın doğum sancıları çekilmekteydi. Bu, öylesine şiddetli bir sancıydı ki, modern dünyanın kuruluşunun çok büyük ölçüde o yılların Avrupa'sında biçimlendiği gerçeğinin hakkı, Avrupalı ya da Avrupalı olmayan birçok tarihçi tarafından ilerleyen yüzyıllarda teslim edilecekti. Bir yandan matbaanın icadı ve etkili biçimde kullanımı, bir yandan Rönesans'ın en verimli çağının yaşanmaya başlaması, bir yandan coğrafi keşiflerin baş döndürücü bir hızla vuku bulması, bir yandan askeri teknolojideki şaşırtıcı dönüşümün ortaya çıkması ile " küçük kıta " Avrupa'da muazzam bir hareketlenme yaşandı. Takip eden birkaç on yıl içinde, bilinen ezberlerin bozulmasını sağlayan tüm bu gelişmelerin büyük etkisiyle, farklı yerlerde reform hareketleri zuhur etti. Bunun kaçınılmaz sonucu, toplumsal-siyasi-dini bilinç düzeylerinin yeni bir aşamaya geçişi idi ve nitekim öyle de oldu. İşte böylesi bir olaylar silsilesi ile bugünün temelleri, Machiavelli ve diğerlerinin eliyle atıldı. Bugün moderniteye ilişkin her ne söyleniyorsa, köklerinin 1450-1550 arasında Avrupa coğrafyasında bulunduğu kabul edilmektedir.

Tarihte büyük kültürel, ekonomik, siyasi, sosyal, askeri, teknolojik değişimleri ifade eden önemli dönüm noktaları vardır. Tarihsel ilerlemelerin referans kaynağı olarak gösterildiği, büyük değişimlerin, yeniliklerin olduğu olaylar… Bunlara örnek olarak yerleşik yaşama geçiş, dinlerin ortaya çıkışı, Rönesans, Fransız İhtilali, Endüstri Devrimi, 20. yüzyılın ilk yarısında büyük yıkımlara yol açan iki dünya savaşı gösterilebilir. İnsanlık tarihindeki değişimlere alan açan bu büyük olayların yanı sıra başka önemli dönüm noktaları da vardır. Ancak detaylandırma işini burada keselim. Bu referans kaynakları her ne kadar bilimsel bir üslupla ele alınmış olsa da tarihçilerin dünya görüşü ve devletlerin zihniyetleri ekseninde de şekillenmiştir. Örneğin Marksist tarih yazımında tarihi devindiren şey sınıf mücadeleleridir. Toplum yapıları insanlık tarihinin başlangıcından bu ana kadar ilkel-komünal toplum, köleci toplum, feodal toplum ve de kapitalist toplum olarak yorumlanmıştır. Yukarıda bahsettiğimiz şey ise tarihte büyük etkisi olan olayların, tarihe nasıl yön verdiği meselesidir. Örneğin bizim ülkemizde İstanbul'un Fethi okullarda, ders müfredatlarında dünya tarihini derinden etkileyen bir olay olarak sunulmaktadır. Ve hatta Rönesans'ın başlangıcı bu tarihi olaya dayandırılır. Ancak durumun

" Evet , insan Allah değildir ama Allah’ın olagelmiş bir âdetidir bu , ululuk sırlarını insanda belirtmiştir…"  Hümanizm, insana ve insan değerlerine en büyük ağırlığı veren düşünsel yaklaşımın adıdır. Hümanizm kelimesi, 'insan sevgisi' anlamında ilk defa meşhur Romalı düşünür Cicero tarafından kullanılmıştır. Fakat kelimenin yaygın bir halde kullanılması XVI. yüzyılın sonlarına doğru olmuştur. 'Aydınlanma devri' filozoflarıyla felsefi bir anlam kazanarak bir yaşam doktrini haline gelen hümanizm, bütün sorunlarda, insandan başka bir kaynağa müracaat etmemiştir.2 Bu tarihsel anlamdan hareketle hümanizm terimi, ilkin ve dar anlamıyla, antik edebiyat üzerindeki daha çok filolojik nitelikte olan çalışmalara verilen bir addır. Sorunların sadece insanla çözülebileceğini savunan, insanı tek ölçü kabul eden ve dolayısıyla dini ve Tanrı inancını tümüyle dışlayan bir görüştür. Bu çalışmamızda bu insani yaklaşımın yani hümanizmin, onun evrenselliği ve genel olarak etkilerinin üzerinde durarak çalışmamızın konuyu açıklama safhasında başarılı olacağı kanısındayız.

Özet
Biri Osmanlı Devleti'nin 1402 Ankara Savaşı sonrası yaşadığı siyasi istikrarsızlık dönemini takip eden süreçte meydana gelen isyana önderlik etmiş Şeyh Bedreddin diğeri Avrupa tarihine yön veren dinsel çatışma ortamının radikal reformistlerinden ve mevcut kaos ortamında patlak veren Köylüler Savaşı'nın önderlerinden Thomas Münzer. Hem Şeyh Bedreddin hem de Thomas Münzer dönemine damga vurmuş ve halen söz konusu tarihi olaylardaki yeri ve konumları hakkındaki tartışmaların devam ettiği tarihi şahsiyetlerdir. Bu çalışma ile her iki ismin içinde bulundukları coğrafya, sosyo kültürel yapı ve koşullar içindeki yerleri karşılaştırmalı olarak ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu sayede her iki ismin zihniyet dünyaları ile eylemleri neden-sonuç ilişkisi çerçevesinde ele alınarak, dönemsel bir değerlendirme yapmak amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Şeyh Bedreddin ve Thomas Münzer, İsyan, Köylüler Savaşı, Karşılaştırmalı tarih
Abstract
One of them is Sheikh Bedreddin, who led the revolt which took place following political instability period of the Ottoman Empire after the Battle of Ankara, 1402, and the other one is Thomas Münzer, who is one of the radical reformists of religious conflict environment which directed European history and one of the leaders of Peasant’s War which broke out in the present chaotic environment. Both Sheikh Bedreddin and Thomas Münzer are historical personages who left their marks on their eras and whose place and role in the history still continue to be discussed. In this study, it is attempted to present their roles in the geography, socio-cultural structure and conditions in which they lived comparatively. In this way, it is aimed to carry out a periodical evaluation by discussing mentalities and actions of both persons within the framework of cause and effect relation.
Keywords: Sheikh Bedreddin and Thomas Münzer, Revolt, Peasant’s War, Comparative history.

ÖZET Osmanlı İmparatorluğu'ndaki tercüme faaliyetlerine dair pek çok çalışma yapılmasına rağmen, genel olarak bu alanda yapılan çalışmalar çeviri yöntemlerinden ziyade müesseselere odaklanmıştır. Bu minvalde Osmanlı tercümanlarının yabancı bir hükümdarın mektuplarını çevirirken aslına ne derece sadık kaldıkları, eklemeler veya çıkarmalar yapıp yapmadıkları, ifadeleri yumuşatıp, yumuşatmadıkları sorusu cevaplanmayı hak eder. Ancak bu soruya kesin bir cevap verebilmek için Bâbıâli ile diğer bütün yabancı devletlerin yazışmalarının orijinallerini ve tercümelerini incelemek iktiza eder ki bu tür bir inceleme belli dönemlerle (meselâ belirli yüzyıllarla) sınırlandırılsa bile uzun yıllara yayılan, Osmanlı arşivleriyle beraber pek çok başka ülkenin arşivinin incelenmesini zarurî kılan bir çalışma ile yapılabilir. Buna mukabil her ne kadar boşluğun tamamını olmasa da en azından bir kısmını Bâbıâli'nin belirli hükümdarlar ile yazışmalarını inceleyerek doldurmak mümkündür. Bu minvalde bu çalışma İngiltere tarihine "unutulmuş kral" olarak geçen, II. George'un, Osmanlı padişah ve sadrazamlarına yazdığı mektuplara odaklanmaktadır. Bu çalışmada II. George'un, Bâbıâli'ye yazdığı mektuplar tanıtılacak ve bunların İngilizceleri ile Türkçeleri arasındaki farklar masaya yatırılacaktır. Ayrıca farklılıklar ve muhtemel nedenleri hakkında bilgi verilecektir. Çalışmanın ekinde de incelenen mektupların transkripsiyonu ve Türkçe tercümeleri karşılıklı olarak gösterilecektir. Bu şekilde yukarıda belirtilen soruya kısmî de olsa bir cevap verilecektir. Anahtar Sözcükler: II. George, Bâbıâli, Tercüme, Divân-ı Hümâyûn Tercümanları, Nâme-i Hümâyûn Defterleri. Giriş Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk zamanlarından itibaren tercüme faaliyetlerinin var olduğu kesindir. Zira devletin komşu ülkelerle diplomatik ilişkiler kurma zorunluluğu böyle bir müessesenin varlığını zarurî kılmıştır. 1 Devletin büyümesine paralel olarak tercümanlık da * Yeditepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi, ahmet.buyukaksoy@yeditepe.edu.tr. Bu çalışma hazırlanırken yardımlarına başvurduğum Doç. Dr. Uğur Demir ve Engin Çetin'e hassaten teşekkürü bir borç bilirim.

Hümanizm, insan her şeyin ölçüsüdür; insan değerlerin yegâne kaynağıdır, şeklinde tanımlanabilir. Bununla birlikte, Hümanizm’in ilk anlamı eğitimde insanı insan yaptığına, onu gerçekten ve pozitif olarak şekillendirdiğine inanılan klasik dil, şiir, tarih ve felsefe vb. disiplinlere yapılan vurgudan meydana gelir. Özellikle Rönesans döneminde öğrencileri şekillendirmek amacıyla edebiyatı, beşeri bilimleri kullanan eğitim yaklaşımını ifade eder. Ayrıca insanı merkeze alarak karar verme süreçleriyle ahlâkın temeli olarak doğaüstü olanı ve dini dogmaları tamamıyla reddedip aklı, bilimi ve adaleti benimseyen seküler bir ideolojiyi de ifade etmektedir.

Bu çalışmanın ana fikri AB’nin esas olarak “ekonomik” değil, “siyasi” bir proje olduğu ve “Avrupa siyasi birliği” hedefine ulaşabilmek için, ekonomik bütünleşmenin basamak olarak kullanıldığıdır. Buradan hareketle, bu satırlarda Avrupa kıtasında siyasi birlik kurma düşüncesinin kökenlerine ışık tutacağız ve AB düşüncesinin hangi koşullarda olgunlaşıp gerçeğe dönüştüğü sorusuna yanıt arayacağız.

[witches (flying) ointment/salve-Hexensalbe/Flugsalbe] Her ne kadar Antikçağ'da 1 , şamanizmde ve primitif kültürlerde cadı kremi olarak tanımlanabilecek sanrı yaratıcı-narkotik bazı karışımların varlığı bilinse de; dar anlamda cadı/uçuş kreminden 2 ilk kez cadıların katıldıkları kara büyü ayinlerinde (Sabbat) 3 söz edildiği görülüyor. Diğer bir ifadeyle, bu metinde konu edilen bağlamda 'cadı/uçuş kremi' Hıristiyan batı dünyasında yaşanan Cadı Avı Çağı'na özgü bir fenomen olarak karşımıza çıkıyor. Söz konusu karşımın varlığı 15. yüzyılda bilinmekle birlikte 'cadı/uçuş kremi' olarak oldukça geç bir dönemde, 18. yüzyılda adlandırılmıştır. 1459 yılında Arras'da (Fransa) engizisyon tarafından heretik Valdesçilere karşı açılan bir davada sanıkların ifadelerinden hareketle uçuş kreminin bileşenleri şöyle sayılır: Kutsanmış komünyon, beslenmiş kurbağa, asılmış bir şahsın cesedinden alınan ve dövülerek toz haline getirilmiş kemik, küçük çocukların kanı ve bazı nebat. 4 Yine Heinrich Kramer, Malleus Maleficarum'da "[cadılar] kremi çocuklardan, özellikle vaftiz edilemeden öldürdükleri çocukların bedenlerinden hazırlarlar ve demonların kılavuzluğunda, üzerinde hemen havalanabilecekleri, bir sandalye veya bir [parça] oduna sürerler." 5 Cadı kremi en genel anlamıyla cadıların, çıplak bedenlerine ve/veya araç olarak kullandıkları süpürge sapı, yaba benzeri şeylere sürmek suretiyle yaşadıkları yerlerden yüzlerce kilometre uzaktaki toplanma bölgelerine, çok kısa sürede uçarak ulaşmalarına olanak veren sihirli bir karışım olarak tanımlanabilir 6. Bu tanımın iki önemli ediminden birisi 'cadı kremi'nin hazırlanması, diğeri ise kişiye tarifsiz bir ayrıcalık bahşeden 'uçmak'tır. Zincirleme gerçekleşen bu edimlerin nihai amacı ise toplanma yerlerine ulaşmak; diğer bir ifadeyle sabbatlara ev sahipliği yapan Blocksberg 7 benzeri merkezlerdeki kara büyü ayinlerine katılmaktır.

İsveçlə ittifaqı bərpa edən Fransa Otuzillik müharibənin bütün cəbhələrində mübarizəni fəallaşdırmaq üçün böyük diplomatik cəhdlər həyata keçirdi. 1635-ci ildə Fransa özü də mü-haribəyə qatıldı. 1635-1642-ci illərdə fransızlar Elzası ələ keçirdilər, Cənubi Niderlandda böyük uğurlar əldə etdilər. 1643-1645-ci illərdə Mazarini münaqişəyə son qoymaq üçün böyük fəallıq nümayiş etdirdi. 1648-ci ildə Fransa Avstriya Habsburqları ilə Vestfal sülhünü, 1659-cu ildə isə-İspaniya ilə Pireney sülhünü imzaladı.

Modern devlet yapısının şekillenmeye başladığı Erken Modern Dönemde tartışılan en önemli konulardan biri de zulüm kavramının ne olduğu, nasıl bir mahiyet gösterdiği ve onun ideal bir devlet adamı tarafından benimsenip benimsenmediği ko-nusu üzerinedir. Neredeyse tüm Orta Çağ döneminde ilahi, soyut ve ruhsal bir mahiyete sahip olduğuna inanılan zulüm kavramı Tanrı'nın ilahi planı içerisinde düşünüldüğünden üzerine çok fazla çalışma yapılmamış fakat Aquinolu Tommaso ile bu düşünce büyük bir kırılmaya uğrayarak kısmen de olsa onun ne olduğu anlaşılmaya çalışılmış ve kan, şiddet ve vahşet dışında bir durum doğurmadığından zulüm uzak durulması gereken bir kavram olarak görülmüştür. Sonrasında, anlamı ve kapsamı bakımından ciddi tartışmalara neden olan zulüm birçokları tarafından kötü bir kavram olarak görülmüş olsa da İtalyan Savaşlarına tanıklık etmiş olanlar onun hükümdarlar ve devletler adına ne denli faydalı ve işlevsel bir özelliğe sahip olduğunu fazlasıyla tecrübe etmişlerdir. Dolayısıyla, Niccolo Machiavelli, Francesco Guicciardini ve Paolo Rosello gibi isimler bu kavrama önemli yer atfederken dini devlet yapısından ayırmayan birçok geleneksel bakış açısına sahip düşünür için zulüm ve zalimlik ideal bir hükümdara yakışmayan aşağılık bir elbiseden başka bir şey değildir. İşbu çalışmada da bu tartışma ele alınarak zulüm kavramının geçirmiş olduğu dönüşüm süreci ele alınacaktır.

Endülüs’ün düşüş tarihi olan 1492 yılında Osmanlı topraklarına kabul edilen Endülüslü göçmenler sadece Yahudilerden ibaret değildir. Aynı yıl ve sonraki yıllarda da Osmanlı ülkesine (Kuzey Afrika, İstanbul, Balkanlar ve Anadolu) Müdeccen göçü devam etmiştir.
İslam Dünyası ile Hıristiyan Avrupa arasında tampon görevi gören Endülüs’ün düşmesiyle birlikte, Kuzey Afrika’dan başlayarak bütün İslam Dünyası Hıristiyan tehdidi ve işgaline maruz kalmaya başlamıştır.

If one considers Balkan border theory as an area of conflict between Ottoman and European powers, Ottoman Habsburg border constructed generally on waterways, is a special Balkan institution. The Ottoman Empire regarded the Danubian basin as the abode of war in the 16th century. Therefore, it continuously expanded its field of dominance over the Danubian region in Hungary and Croatia. The Habsburg Monarchy counteracted this Turkish threat by establishing a border defense system extending from the Adriatic Sea to the Carpathians. As a result of gaining and losing land of Ottomans and Habsburgs the border were reorganized. In the direction of these changes the conflict of the empires is important to understand what happened in Balkans during four hundred years. This defense system consisted of chief (head) captainships, which were distinct military-administrative zones within the Hungarian and Croatian geography. The struggle between the two political powers at the Ottoman-Habsburg border region occurred in the form of constant mutual (reciprocal) raids (invasions) of the large and small troops. The Ottoman Empire took local precautions in the border defense to remove the arising atmosphere of non-confidence. This study focuses on the precautions taken by the Ottoman Empire during border defense by eliciting the raids carried out by the Habsburg Monarchy between 1567 and 1580 into its own territories.

Selim PARLAZ  Öz İzmir ve İstanbul başta olmak üzere Osmanlı limanlarından hareket eden Batılı tüccarların zarara uğratılması ve korsanlar tarafından mallarına el konulması Avrupalı devletlerle ciddi problemlere yol açmıştır. XVI. yüzyılın ikinci yarısında artmaya başlayan ve son çeyreğinde zirve yapan Akdeniz korsanlığı XVII. yüzyılda da devam etmiştir. Osmanlılar XVII. yüzyılın ikinci yarısında Girit Savaşı'nda yalnız Venediklilerle değil, korsanlar tarafından bazı Batılı tüccarların gemilerine yapılan saldırılarla ilgili sorunlarla da uğraşmak zorunda kalmıştır. Çalışmamızda XVII. yüzyılın ikinci yarısında ticaretin yoğunluk kazandığı Osmanlı limanlarından hareket eden İngiliz, Venedik, Ceneviz, Hollanda ve Fransa ticari gemilerinden bazılarının Akdeniz'de Cezayir, Tunus ve Trablusgarp önlerinde korsanların saldırılarına maruz kalmaları, onlar tarafından mallarına el konulmaları ve bunun Batılı devletlerle Osmanlılar arasındaki ikili ilişkilere etkileri hakkında örnekler üzerinden bir değerlendirme yapılacaktır. Çalışmamızın temel kaynağını Cenova Devlet Arşivi'ne ait elçilik ve konsolos mektupları, raporları ile İngiliz Devlet Arşivi'ndeki State Papers kolleksiyonunda bulunan defterler teşkil edecektir. Özellikle XVII. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul'da görev yapan Agostino Spinola, Durazzo, Sinibaldo Fieschi, Pompeo Giustiniani ile İzmir'de görev yapan Ottavio Doria, Luigi Cartabono, Simon Massa ve Giovanni Luigi Gentile'nin yazışmalarından istifade edilecektir.