Zarządzanie

W artykule podejmuję próbę wstępnej, krytycznej diagnozy niektórych kluczowych aspektów edukacji menedżerskiej w Polsce. Diagnozę prowadzę z perspektywy krytycznej edukacji menedżerskiej (Critical Management Education), stanowiącej pole emancypacyjne szerszego nurtu krytycznego w naukach o zarządzaniu. Głównym punktem zainteresowania Critical Management Education są uwarunkowania konstytuujące możliwość urzeczywistnienia na gruncie edukacji menedżerskiej edukacji obywatelskiej. Celem podjętej refleksji jest przede wszystkim wskazanie złudzenia naturalności dominacji racjonalności instrumentalnej i hermeneutycznej w edukacji menedżerskiej, w tym ukazanie patologii wynikających z tej dominacji oraz wskazanie alternatywy w postaci edukacji opartej na racjonalności emancypacyjnej.

Reputacja i pozycja rynkowa jakiejkolwiek organizacji zdeterminowana jest wieloma zmiennymi. Tkwią one zarówno w ich wnętrzu, jak i w otoczeniu. Uwarunkowania wewnętrzne zależne zaś są od zasobów materialnych, finansowych i ludzkich. Te ostatnie wydają się współcześnie najistotniejsze, bowiem tak naprawdę, to od ludzi zależy optymalne wykorzystanie pozostałych zasobów, jak również zauważanie i wychwytywanie szans i zagrożeń pojawiających się w organizacyjnym otoczeniu. W kwestiach tych szczególna rola przypada kadrze menedżerskiej, gdyż to od kompetencji kierowników zależy w dużej mierze powodzenie w wymiarze operacyjnym i strategicznym. Problematyka ta ujęta jest w rozdziale pierwszym publikacji.

Sprawny menedżer, to osoba potrafiąca współpracować z ludźmi. Zatem w jego portfelu kompetencyjnym powinny znaleźć się wiedza i umiejętności dotyczące efektywnego kierowania - pojedynczymi pracownikami i większymi zespołami. Stąd też w rozdziale drugim zestawiono wybrane aspekty zarządzania zasobami ludzkimi w jednostkach ochrony zdrowia.

W samej opiece zdrowotnej, jak i w jej otoczeniu występują zawirowania, których źródeł należy poszukiwać w wadliwych rozwiązaniach systemowych. Takie opinie wyrażają zarówno teoretycy, jak i praktycy zarządzania tymi organizacjami. Jedni i drudzy proponują różne wyjścia z tej sytuacji. Tak też postępują autorzy treści zawartych w rozdziale trzecim. Sytuacja w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia jest aktualnie trudna. Występuje wiele różnorodnych i złożonych problemów. Rozwiązywanie ich nie jest łatwe. Autorzy tej publikacji też ich nie rozwiązują i nie podają gotowej recepty. Nie mniej jednak liczą na to, że opisane propozycje będą przyczynkiem do dyskusji i poszukiwania efektywniejszych rozwiązań.
Roman Lewandowski
Ryszard Walkowiak
Marcin Kautsch

Artykuł przedstawia problematykę zaufania konsumenta do marki produktu lub usługi. Marka produktu stanowi jeden z kluczowych elementów współczesnego marketingu. Rozpoznawalna marka stanowi atut przedsiębiorstwa.
Konsument kupując markę nabywa obietnicę. Produkt powinien spełnić jego wymagania. Marka produktu skłania konsumenta do zakupu. To właśnie poprzez markę odbywa się proces komunikacji marketingowej. Konkurencja
między organizacjami przeniosła się na poziom walki na marki.

The presented book is devoted to local development and its governance by forming, on the strategic level, the relationships connecting municipalities with supralocal, i.e. regional, national and global milieu. It is divided into five chapters.
The first chapter constitutes the theoretical and conceptual foundation of the entire study. It discusses the crucial concepts used, such as Fordism and Post-Fordism, localism and new localism, localness and a local system, socio-economic development and sustainable development, as well as the relationships and the historical background of the evolution of these concepts. It also presents the definitions of local development included in the world literature, as well as two new approaches to local development created by the author – the local and supralocal one. These approaches were discussed in the model, process (dynamic) and structural (static) oriented variants. Next the author’s original typology of supralocal relationships of the local systems, which determine local development, was presented. Within its framework the relationships of valorisation and animation were identified as favourable for the local development, and also the relationships of suppression and depreciation as unfavourable for such development.
The second chapter discusses the implementation of local development concept. First the essence and the entities of local and supralocal policies of local development were presented. Next the reader’s attention was directed towards the issue of municipal governance of local development presenting it as the component of public governance. The mechanism of local development formation by the local authorities, using the instruments at their disposal, was also explained. It was followed by presenting the motives and the concept of strategic approach in the municipal governance of local development, showing them as an alternative for an administrative approach. Next the new, author’s category of supralocal perspective of municipal strategic governance of local development was defined. It consists of the characteristics of this governance related to supralocal relationships of a local system defined as exogenous utilitarianness, neo-endogenous absorptivity, protectiveness, retentionness and supralocal easementing, as well as the relevant activities of the local authorities.
The third chapter presents the analysis results of contemporary, world studies on supralocal relationships of local systems and their formation. On its basis the general research problem was identified and described, consisting in the insufficiency of knowledge in this matter despite the theoretical and practical rationale of having it. It was followed by presenting the reasons for which it is indispensable to carry out pilot, subject specific studies covering the selected group of local authorities and aimed at solving the fragment of this problem. The authorities of Polish small towns were selected as such a group. Next the supralocal reasons of contemporary socioeconomic situations of these towns were described in detail along with the interest in their supralocal relationships of science, local governments, supralocal authorities, business environments and the residents of these towns. Further part of this chapter presents the research goals, objects, strategy, methods and techniques, as well as the information sources. The adopted primary research goals were the identification of the characteristics of supralocal perspective of local development strategic governance of small towns, followed by enunciating the general characteristics of this perspective. The adopted secondary research goals were marking improvement methods of this governance perspective out along with the verification of usefulness of the selected information sources, research methods and techniques in diagnosing it.
The local authorities of 369 Polish towns with the residents’ number ranging from 5 to 20 thousand constituted the research population. The applied research method was a diagnostic survey using the technique of long personal interview, the method of content analysis using the encoding technique and the method of qualitative field research using the participant observation technique. The following information sources were adopted: town mayors, local development strategies and the groups of people playing key roles in the construction and implementation of these strategies. All the methods, techniques and sources were combined in accordance with triangulation research strategy. The chapter was completed with the description of the research questions and tools used and the report of the course of conducted research. The research results are presented in chapter four. It contains the detailed information how the studied authorities perceive the importance of particular supralocal relationships of their towns and their own roles in these relationships formation. It also includes information about the relationships which are mainly affected by exogenous utilitarianness, absorptivity, protectiveness and retentionness of strategic governance carried out by the analysed authorities, about the instruments used in this area and also about the positionality, neo-endogeneity and supralocal easementing of such governance. The provided information was illustrated by several comprehensive tables and several dozens graphs.
Based on the above information, the general characteristics of supralocal perspective of local development governance of Polish small towns is presented in the last, fifth chapter. Apart from its main components, i.e. the relationships perceived as strategically significant and formed on the strategic level, its unification was characterized along with its contextual specificity for the supralocal milieu. Fordist and Post-Fordist values dominating in this perspective of governance were also indicated. The impact of supralocal development policies, carried out by Polish state and regional authorities, on this governance, was also discussed. It was all concluded by the assessment of the level of transformation of administrative approach towards local development governance into a strategic one. Next, based on the analysis of legal acts, literature studies and cause and effect analysis the problem specific recommendations were made regarding the improvement of the discussed governance perspective. They were addressed to the analysed authorities, public governance related scientific environment and Polish state authorities. By analysing the course and the results of research the usefulness of methods, techniques and research tools, along with information sources in different, analogical studies, was also shown. The publication was finished with indicating the rationale, directions and methods for the conducted research continuation.

This article explores the performative dimensions of the Zar ceremony as carried out throughout the Persian Gulf. This ceremony is mirrored by similar ones throughout North and East Africa, suggesting that the Zar may have resulted from cultural diffusion along historical trade routes. The Zar practitioners, the baba and the mama, have extensive demands in musical performance, movement and coordination in order to affect a palliative relief for persons affected by spirit ‘winds’ that inhabit them. The analysis in this paper uses the framework of ritual structure developed by Arnold Van Gennep and Victor Turner to show how the practitioners skilfully guide the person at the centre of the ceremony and the community of the ‘People of the Wind’ to a successful conclusion by bringing persons under treatment from a ‘normal’ state through a ‘liminal’ state to an eventual ‘reincorporated’ state in which relief is experienced. The performative aspects of the ceremony move those who are being treated through stages in which the inhabiting spirit is  addressed: induction, movement into a trance state both for the practitioner and the person being treated, addressing of the spirit by the practitioners and return of the person being treated to normal life. All of these stages are marked by special music, chanting and movement. The Zar ceremony is an important method of non-allopathic treatment for emotional disorders that might elsewhere be treated through psychiatry in clinical settings.

Tematyka publikacji obejmuje następujące obszary: rozwój lokalny i regionalny; gminne, powiatowe i wojewódzkie zarządzanie rozwojem lokalnym i regionalnym; metody ilościowe w badaniach regionalnych; wielopoziomowe zarządzanie rozwojem; partnerstwo w rozwoju lokalnym i regionalnym; promocja i rozwój województwa dolnośląskiego.

The paper discusses the problems referring to place marketing related to the process of territorial identity creation and strengthening. Territorial identity strengthened by the activities carried out within the framework of place marketing constitutes the crucial component of the development process occurring in the contemporary territorial units due to emotional relations of a given community with the place of its existence. The core of the study is focused on the presentation of selected elements constituting place marketing areas which can have a favourable impact on regional identity strengthening. Each of the areas has been supplemented by the list of potential advantages in this particular context. The following factors were listed: brand and image of the place, an effective promotion process, entrepre-neurship enhancement, the organization of events, regional (local) products, Corporate Identity for territorial units, international cooperation, the creativity of self-government authorities or flexible management systems.

Książka ta pozwala zrozumieć i wykorzystać potężną siłę, jaką jest kultura organizacji. Napisana w sposób lekki i łatwy w czytaniu, łączy wiedzę naukową z praktycznymi przykładami ze świata biznesu. Menedżerowie będą w stanie dzięki niej skuteczniej kierować swoimi zespołami. Konsultanci i trenerzy biznesu mogą ją wykorzystać, aby podnieść jakość swoich usług. Dla studentów kierunków zarządzania, administracji, ekonomii czy socjologii może stanowić doskonałe uzupełnienie podręczników akademickich.

Nniejszy plik zawiera 2 pierwsze rozdziały mojej wznowionej w 2014 roku przez Poltext książki na temat kultur organizacyjnych w polskich firmach.

Analizuję krytyki podejścia design thinking (Dan Saffer, Natasha Jen, Lee Vinsel, Bruce Nussbaum, Donald Norman) oraz przypadki udanych (PepsiCo) i nieudanych (Oticon) wdrożeń tej metodologii. Na koniec tekstu definiuję pojęcie.

Artykuł ukaże się w publikacji "Robimy studium" towarzyszącej konferencji "Innowacyjne projektowanie miast" organizowanej przez Biuro Architektury i Projektowania Przestrzennego m.st. Warszawy (9-10 maja 2018)

http://robimystudium.pl/
https://issuu.com/beczmiana/docs/robimy_studium

Artykuł poświecony jest tematyce planowania strategicznego w gminach i powiatach. Autor prezentuje w nim wzorzec procedury budowy strategii rozwoju jednostki samorządu lokalnego, którego jest autorem. Został on skonstruowany w oparciu o doświadczenia samorządowe, literaturę przedmiotu i prace badawczo-wdrożeniowe prowadzone przez autora. Część główną artykułu tworzy opis dziewiętnastu etapów budowy strategii rozwoju jednostki samorządu lokalnego. Obejmuje on m. in. zagadnienia: decyzji o budowie strategii, wyboru jej wykonawcy, diagnoz, konsultacji społecznych, analizy strategicznej, misji, wizji, celów, zadań strategicznych, zgodności horyzontalnej i wertykalnej, finansowania, przyjmowania i wdrażania.

The presented study discusses problems related to local development strategy in terms of creative human capital development. The analysis and critical review of the subject literature, supported by experience in economic and local government practice, were used in the course of conducted research. The core of the study consists in tabular presentation of local development strategy exemplary components, in the areas where creative human capital is developed. The diagnosis of socio-economic situation, SWOT/TWOS analysis, sector struc-tural analysis, PEST analysis, the tree of municipal problems, the analysis of key trends occurring in the environment, mission and vision, development scenarios, the tree of strategic goals, the concept of municipality promotion, the measures for strategic goals implementation, as well as monitoring and evaluating processes, were discussed in the paper. Within the framework of the key conclusions it can be adopted that the strategy of local development constitutes both, a useful tool and an element of creative human capital strengthening and developing in a municipality.

W pracy przedstawiono czynniki upośledzające efektywność szpitali w Polsce oraz zidentyfikowano uwarunkowania determinujące strukturę organizacyjną tych jednostek. Zaproponowano model struktury macierzowej szpitala, który umożliwia wprowadzenie zarządzania procesowego obejmującego również leczenie pacjentów cierpiących na schorzenia wielonarządowe. Zarządzane przez menedżerów usług megaprocesy przechodzące w poprzek pionów specjalistycznych zmniejszają frag-mentaryczność leczenia, co powoduje zwiększenie jego jakości, lepsze wykorzystanie specjalistycznego personelu i tym samym obniżenie kosztów. Wprowadzenie megaprocesów wymaga uelastycznienia przestrzeni łóżkowej, to znaczy rezygnacji ze sztywnego podziału łóżek na poszczególne specjalności medyczne. Przestrzeń łóżkowa powinna być połączona w większe obszary podzielone według kryterium intensywności i złożoności opieki, np. na łóżka o wysokim natężeniu opieki, obejmujące chorych leczonych operacyjnie oraz łóżka o średniej intensywności leczenia i łóżka zachowawcze, obejmujące takie specjalności jak: neurologię, reumatologię, dermatologię, rehabilitację, itp.

Artykuł jest zapisem wykładu habilitacyjnego wygloszonego w 2009 roku podczas kolokwium. Dtara się obronić prowokacyjną tezę, iż biurokracja jest jedną z najbardziej naturalnych form organizacji pracy i posiada liczne korzyści, zwłaszcza skonfrontowana z nowoczesnymi metodami zarządzania, opierającymi się na kontroli normatywnej.

Korupcja jako sieć wpływów, powiązań i zależności Wprowadzenie zachowania korupcyjne wpisują się w nurt zagadnień chętnie popularyzowanych i wykorzystywanych przez media przy okazji ożywionych dyskusji oraz sporów o charakterze politycznym, jakie występują w przestrzeni publicznej. pojawiają się zdawkowe komentarze mające charakter emocjonalny, natomiast wyraźnie zauwa-żalny jest deficyt pogłębionej, merytorycznej wiedzy na temat omawianego zjawi-ska, a także jego bezstronnej analizy. Korupcja z uwagi na swoją złożoność oraz wieloaspektowość coraz częściej staje się przedmiotem licznych opracowań nauko-wych. potrzeba szerszych Celem rozważań i analiz prowadzonych w artykule jest przedstawienie istoty zjawiska korupcji postrzeganej w aspekcie uwarunkowań organizacyjnych i prawnych występujących w otoczeniu społeczno-gospodarczym, które w najwyższym stopniu rzutują na powszechnie stosowane metody zarządzania oraz procesy decyzyjne.

Od lat 50. XX wieku japońskie przedsiębiorstwa produkcyjne i stosowane w nich metody zarządzania były źródłem fascynacji badaczy zarządzania, a w latach późniejszych – zazdrości praktyków. Mimo usil nych starań wiele przedsiębiorstw próbujących imitować japońskie rozwiązania ponosiło porażkę, co przyczyniło się do utrwalenia stereotypu na temat japońskich praktyk produkcyjnych jako determinowanych przez kulturę na rodową i niemożliwych do przetransferowania poza granice Japonii. Celem książki był opis procesu ewolucji ZZL i praktyk produkcyjnych w dwunastu japońskich przedsiębiorstwach
w Polsce oraz ukazanie roli kultury jako jednego z czynników determinujących przebieg tego procesu. Wnioski płynące z badania są niezwykle optymistyczne i motywujące. Okazuje się bowiem, że słynna japońska wydajność i praktyki produkcyjne są w znacznie mniejszym stopniu, niż się powszechnie uważa, determinowane przez japońską kulturę narodową. Fakt, iż niektóre z badanych przedsiębiorstw, nawet w oczach japońskich
menedżerów, osiągały wyniki porównywalne do zakładów japońskich, oznacza, że szanse mają wszystkie polskie firmy produkcyjne, które w świadomy i konsekwentny sposób rozwijać będą swoją funkcję personalną.

Problematyka rozwoju lokalnego była wielokrotnie podejmowana w literaturze przedmiotu. Liczne prace poświęcone mu koncentrują się na jego celach, czynnikach, stymulowaniu go i na jego pomiarze. Mimo to, jak dotąd niewiele uwagi poświęcono pojęciu polityki rozwoju lokalnego prowadzonej przez władze lokalne. Kategorii polityk rozwoju lokalnego prowadzonych przez władze ponadlokalne w ogóle nie formułowano i nie omawiano. Polityki takie są jednak prowadzone w Polsce i za granicą, a ich znaczenie rośnie. Istnieje zatem potrzeba ich definiowania i charakteryzowania dla budowy aparatu pojęciowego wykorzystywanego w dyskursie naukowym, w praktyce projektowania i aplikacji tych polityk oraz w dydaktyce.
Artykuł to próba odpowiedzi na to wyzwanie. Otwiera go prezentacja genezy i istoty lokalizmu oraz koncepcji rozwoju lokalnego. Następnie sformułowano pojęcia rozwoju lokalnego postrzeganego z perspektyw lokalnej i ponadlokalnej oraz omówiono paradygmat rozwoju lokalnego, jego znaczenie i pozycje˛ wobec innych paradygmatów rozwoju. Bazując na lokalnej i ponadlokalnej perspektywach rozwoju lokalnego, sformułowano kategorie lokalnej (gminnej) praz ponadlokalnych (regionalnej, państwowej i ponadpaństwowej) polityk rozwoju lokalnego i wskazano podmioty, które je prowadzą. Omówiono także cele i cechy tych polityk, sposoby ich prowadzenia oraz ich pozycje wobec innych polityk funkcjonalnych i horyzontalnych. W dalszej kolejności przedstawiono spójności wertykalną i horyzontalną ponadlokalnych polityk rozwoju lokalnego. W artykule wykorzystano metody badawcze krytycznej analizy literatury przedmiotu, indukcji, dedukcji i analogii.

[The local development issues were repeatedly discussed in the subject literature. Numerous works devoted to it focus on its objectives, factors and its measurement. Despite this, until now, a little attention has been paid to the category of local development policy pursued by local authorities. The categories of local development policies pursued by the supra-local authorities have not been formulated or discussed at all. Nevertheless, such policies are held in Poland and abroad, and their importance is growing. Thus, there is a need for their definement and characterizing for the construction of nomenclature used in academic discourse and in the practice of design and the application of these policies and in didactics as well. The purpose of this article is to answer this challenge. It opens with the presentation of the origin and the nature of localism and the idea of local development. Then the categories of the local development perceived from the local and supra-local perspectives have been formulated, as well as local development paradigm, its meaning and position in relation to other paradigms of development have been described. Based on local and supra-local perspectives of local development, the categories of local (municipal) and supra-local (regional, national and international) policies of local development have been formulated and the entities who pursue them have been pointed. Also the purpose and features of these policies, ways of their pursuing and their positions in relation to other functional and horizontal policies have been described. Next, the vertical and horizontal cohesion of supra-local policies of local development have been presented. The article uses the research methods of critical analysis of the subject literature, induction, deduction and analogy.]

We wstępnej części artykułu autor prezentuje własne ujęcia kategorii rozwoju lokalnego, zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym oraz planowania strategicznego rozwoju lokalnego. Następnie omawia teorię i praktykę wyznaczania celów strategicznych oraz operacyjnych w procesie planowania strategicznego rozwoju lokalnego. W dalszej kolejności, w analogiczny sposób przedstawia zagadnienie formułowania priorytetów rozwoju lokalnego. Końcową część artykułu poświęcona jest zadaniom strategicznym oraz korzyściom w zarządzaniu strategicznym wynikającym z przyjęcia zaprezentowanych rozwiązań.